Λογοθεραπεία

Οι διαταραχές του λόγου μπορεί να είναι εκφραστικού (διαταραχή στην έκφραση του λόγου) ή και αντιληπτικού τύπου (διαταραχή στην αντίληψη του λόγου).

Το παιδί με διαταραχή στη έκφραση του λόγου μπορεί να δυσκολεύεται στην προφορική ή και γραπτή έκφραση, ενώ η κατανόηση του προφορικού/γραπτού λόγου είναι σε φυσιολογικά για την ηλικία του επίπεδα. Ανάλογα με τη σοβαρότητα της διαταραχής, το παιδί παρουσιάζει ορισμένα χαρακτηριστικά όπως γραμματικά και συντακτικά λάθη, δυσκολία στην εύρεση κατάλληλης λέξης (συνήθως περιγράφει το αντικείμενο που θέλει να πει αντί να το κατονομάζει), αδυναμία εμπλουτισμού λεξιλογίου, δυσκολία έναρξης ή διατήρησης συζήτησης/διήγησης, δυσκολία οργάνωσης ερωτήσεων, αδυναμία στην ορθογραφική ικανότητα.

Το παιδί με διαταραχή στην αντίληψη του λόγου, παρουσιάζει ένα πιο σοβαρό προφίλ, καθώς υπάρχουν δυσκολίες στην κατανόηση και συνεπώς και στην προφορική έκφραση. Το παιδί παρουσιάζεται αναπτυξιακά πιο πίσω από τα παιδιά της ηλικίας του σε επίπεδο κατανόησης της γλώσσας και ως αποτέλεσμα ο αυθόρμητος λόγος του είναι περιορισμένος. Πιο συγκεκριμένα το παιδί δυσκολεύεται να εκτελέσει απλές εντολές, να κατανοήσει αφηρημένες έννοιες , παρουσιάζει δυσκολίες στην μνήμη, στις χωροχρονικές έννοιες, στην μάθηση γενικότερα, στην επεξεργασία κυρίως ακουστικών ερεθισμάτων και στην κατανόηση γραπτού κειμένου.

Η ομιλία αποτελείται από τους γλωσσικούς ήχους που διαμορφώνουν τον λόγο. Στις διαταραχές της ομιλίας παρατηρούνται δυσκολίες στην παραγωγή, την άρθρωση των γλωσσικών ήχων (αντικαταστάσεις φωνημάτων, παραλήψεις ή προσθήκες), στην φωνή (προσωδία, ύψος, ένταση, κ.α) καθώς και στην ταχύτητα ροή της ομιλίας (επανάλληψη ήχων, συλλαβών, λέξεων, φράσεων).

Οι διαταραχές της σίτισης - κατάποσης σχετίζονται με τη δυσκολία ασφαλούς λήψης, διαχείρισης και προώθησης της τροφής και των υγρών από το στόμα έως στο στομάχι.

Οι διαταραχές της κατάποσης εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια της σίτισης και αφορούν οποιοδήποτε στάδιο της κατάποσης (προπαρασκευαστικό, στοματικό, φαρυγγικό, και οισοφαγικό στάδιο). Έτσι ο ασθενής με τέτοιου τύπου διαταραχές μπορεί να κάνει πολύ ώρα να ολοκληρώσει το γεύμα του, να παρουσιάζει κόπωση, να δυσκολεύεται στη διαχείριση της τροφής μέσα στο στόμα ή στη λήψη τροφής από το κουτάλι, στη διαδικασία δαγκώματος, στην πόση με το καλαμάκι ή από ποτήρι. Ακόμα μπορεί να εμφανίζει δύσπνοια, βήχα κατά τη κατάποση ή μετά την ολοκλήρωσή της, αίσθηση πνιγμού, αίσθηση ύπαρξης ξένου σώματος στο λαιμό, πόνο, έντονη σιελλόροια ή ξηροστομία, παλινδρόμιση της τροφής από το στόμα ή τη μύτη.

Συχνά ο ασθενής εκδηλώνει αποστροφή από τη διαδικασία του φαγητού ή και φόβο ως προς τη λήψη τροφής, ενώ μπορεί να παραπονιέται για δυσπεψία, καούρες του στομάχου και τάσης για εμετό.

Οι διαταραχές της επικοινωνίας σχετίζονται με δυσκολίες που έχει το παιδί στην ανάπτυξη δεξιοτήτων της κοινωνικής αλληλεπίδρασης.

Η επικοινωνία δεν σχετίζεται απαραίτητα και αποκλειστικά με την κατάκτηση της ομιλίας. Τα παιδιά αρχίζουν πριν την κατάκτηση της ομιλίας να επικοινωνούν με τους οικείους τους, με διάφορους μη λεκτικούς τρόπους ( κάνοντας ήχους, νεύματα, εκφράσεις κ.α). Έτσι, τα παιδιά με διαταραχές της επικοινωνίας παρουσιάζουν δυσκολίες είτε λεκτικής, είτε και μη λεκτικής επικοινωνίας. Πιο συγκεκριμένα τα παιδιά δεν έχουν την επιθυμία να επικοινωνήσουν με τους άλλους, αδυνατούν να δημιουργήσουν κοινωνικές σχέσεις, είναι μοναχικά, δυσκολεύονται να καταλάβουν τις εκφράσεις και τις προθέσεις άλλων ανθρώπων και έτσι δυσκολεύονται να λειτουργήσουν μέσα σε μια ομάδα, δεν κατανοούν μεταφορικές έννοιες της γλώσσας, ηχολαλούν, έχουν έλλειψη φαντασίας καθώς συχνά παρουσιάζουν στερεοτυπικές συμπεριφορές ή ενδιαφέροντα, δεν είναι ευέλικτα στο να γνωρίσουν και να επεξεργαστούν νέες πληροφορίες του περιβάλλοντος. Ακόμη, φαίνεται να μη προσέχουν τον συνομιλητή τους καθώς συχνά εκδηλώνουν απουσία βλεμματικής επαφής.