Στάδια ανάπτυξης Λόγου & Ομιλίας

Ηλικία 0 – 6 μηνών

  • Τρομάζει με ήχους
  • Αναγνωρίζει ήχους
  • Εντοπίζει τον ήχο γυρνώντας το κεφάλι
  • Επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους
  • Συχνά ψιθυρίζει και βγάζει ευχάριστους ήχους
  • Μιμείται ήχους
  • Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να υποδείξει ανάγκες
  • Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες
  • Χαμογελάει όταν του μιλάνε
  • Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /b/, /p/ και /m/ όταν μουρμουρίζει
  • Ποικίλει σε ύψος και ένταση η φωνή του

Ηλικία 7 – 12 μηνών

  • Καταλαβαίνει το ναι και το όχι
  • Καταλαβαίνει και αποκρίνεται στο όνομά του
  • Ακούει και μιμείται περισσότερους ήχους
  • Αναγνωρίζει λέξεις που σχετίζονται με συνηθισμένα αντικείμενα (π.χ. κούπα, παπούτσι, χυμός)
  • Χρησιμοποιεί μεγάλη ποικιλία ήχων όταν μουρμουρίζει
  • Μιμείται μερικούς ήχους ακόμη και όταν κλαίει μόνο για να προκαλέσει την προσοχή
  • Ακούει όταν του μιλάς
  • Αρχίζει να μετατρέπει το μουρμούρισμα σε ακατάληπτη γλώσσα
  • Παράγει μία ή περισσότερες λέξεις
  • Χρησιμοποιεί ουσιαστικά
  • Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1 – 3 λέξεων
  • Κατανοεί απλές εντολές

Ηλικία 13 – 18 μηνών

  • Χρησιμοποιεί πρότυπα επιτονισμού ενηλίκων
  • Χρησιμοποιεί ηχολαλία και μη καταληπτή ομιλία (νεολογισμοί)
  • Παραλείπει μερικά αρχικά σύμφωνα και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα
  • Ακολουθεί απλές εντολές
  • Αναγνωρίζει 1 με 3 μέρη του σώματος
  • Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο από 3 έως 20 ή περισσότερες λέξεις (κυρίως ουσιαστικά)
  • Συνδυάζει χειρονομίες και λόγο
  • Κάνει έκκληση για τα περισσότερα από τα αντικείμενα που επιθυμεί

Ηλικία 19 – 24 μηνών

  • Χρησιμοποιεί λέξεις πιο συχνά από ασυνάρτητη ομιλία (νεολογισμούς)
  • Είναι 25 – 50% κατανοητό στους ξένους
  • Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικά και ρήματα
  • Αρχίζει να χρησιμοποιεί αντωνυμίες
  • Χρησιμοποιεί κατάλληλο χρωματισμό στη φωνή για τις ερωτήσεις
  • Απαντά στην ερώτηση «τι είναι αυτό;»
  • Διασκεδάζει ακούγοντας ιστορίες
  • Γνωρίζει 5 μέρη του σώματος
  • Ονομάζει επακριβώς μερικά οικεία αντικείμενα
  • Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 με 100 ή και περισσότερες λέξεις
  • Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 300 ή περισσότερων λέξεων

Ηλικία 2 – 3 ετών

  • Ο λόγος είναι καταληπτός 50 – 75%
  • Συνεχίζει να ηχολαλεί όταν συναντά δυσκολίες στο λόγο
  • Καταλαβαίνει το «ένα» και τα «πολλά»
  • Εκφράζει την ανάγκη για τουαλέτα (πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά)
  • Ζητάει αντικείμενα με το όνομά τους
  • Δείχνει τις εικόνες σε βιβλίο ονομάζοντάς τις
  • Αναγνωρίζει διάφορα μέρη του σώματος
  • Ακολουθεί απλές εντολές και απαντά σε απλές ερωτήσεις
  • Απολαμβάνει να ακούει μικρές ιστορίες, τραγούδια και ρυθμούς
  • Κάνει ερωτήσεις με 1 ή 2 λέξεις
  • Χρησιμοποιεί φράσεις 3 – 4 λέξεων, με Υποκείμενο – Ρήμα – Αντικείμενο
  • Χρησιμοποιεί μερικές προθέσεις, άρθρα, ρήματα στον ενεστώτα, ομαλό πληθυντικό και ανώμαλους τύπους στον αόριστο
  • Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 500 ή 900 ή περισσότερων λέξεων
  • Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 έως 250 ή περισσότερων λέξεων (ραγδαία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου)
  • Παρουσιάζει πολλαπλά γραμματικά λάθη
  • Καταλαβαίνει τα περισσότερα πράγματα από αυτά που λέγονται
  • Μιλάει με δυνατή φωνή
  • Χρησιμοποιεί τα φωνήεντα σωστά
  • Χρησιμοποιεί σωστά σύμφωνα σε αρχική θέση
  • Χρησιμοποιεί περίπου 27 φωνήματα
  • Χρησιμοποιεί το βοηθητικό «είναι»
  • Χρησιμοποιεί μερικά ομαλά ρήματα στον αόριστο, κτητικά μορφήματα, αντωνυμίες και προστακτική

Ηλικία 3 – 4 ετών

  • Καταλαβαίνει τη λειτουργία των αντικειμένων
  • Καταλαβαίνει διαφορές στις έννοιες (σταματώ – ξεκινώ, μέσα – έξω, μικρό – μεγάλο)
  • Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 2 και 3 μέρη
  • Ρωτάει και απαντάει σε απλές ερωτήσεις (ποιος, τι, που, γιατί)
  • Συχνά κάνει ερωτήσεις και ζητά λεπτομέρειες στις απαντήσεις
  • Χρησιμοποιεί την ομιλία για να εκφράσει συναισθήματα
  • Χρησιμοποιεί 4 με 5 λέξεις στις προτάσεις
  • Αναγνωρίζει αντικείμενα με το όνομά τους
  • Χειρίζεται επιδέξια τους ενήλικες και παρατηρεί
  • Χρησιμοποιεί ουσιαστικά και ρήματα πιο συχνά
  • Έχει αίσθηση του παρελθόντος και του μέλλοντος
  • Έχει ένα αντιληπτικό λεξιλόγιο 1200 – 2000 λέξεων
  • Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 800 – 1500 λέξεων
  • Ο λόγος είναι 80% καταληπτός
  • Η γραμματική βελτιώνεται αν και κάποια λάθη επιμένουν
  • Κατάλληλη χρήση του «είμαι» και «είναι» στις προτάσεις
  • Βάζει δύο γεγονότα σε χρονολογική σειρά
  • Συμμετέχει σε συζητήσεις
  • Συνεπής χρήση ομαλού πληθυντικού, κτητικών αντωνυμιών και ρημάτων αορίστου

Ηλικία 4 – 5 ετών

  • Κατανοεί τις έννοιες των αριθμών έως το 3
  • Αναγνωρίζει 1 έως 3 χρώματα
  • Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 2800 ή περισσότερων λέξεων
  • Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 900 έως 2000 ή περισσότερων λέξεων
  • Μετράει ως το 10 μηχανικά
  • Χρησιμοποιεί γραμματικά σωστές προτάσεις
  • Χρησιμοποιεί προτάσεις 4 έως 8 λέξεων
  • Απαντά σε σύνθετες ερωτήσεις που αποτελούνται από 2 μέρη
  • Ρωτά για ορισμούς λέξεων
  • Μιλά με μια συχνότητα 186 λέξεων ανά λεπτό περίπου
  • Μειώνεται ο συνολικός αριθμός των επαναλήψεων
  • Παράγει σύμφωνα με 90% ακρίβεια
  • Μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των συνεχών ηχητικών παραλείψεων και των υποκατάστατων
  • Ο λόγος του είναι συνήθως καταληπτός από τους ξένους
  • Μιλά σχετικά με εμπειρίες στο σχολείο, σε σπίτια φίλων κτλ.
  • Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια μεγάλη ιστορία
  • Δίνει προσοχή σε μια ιστορία και απαντά σε απλές ερωτήσεις σχετικά με αυτή
  • Χρησιμοποιεί κτητικές αντωνυμίες, μέλλοντα χρόνο και συγκριτικά μορφήματα στις προτάσει

Ηλικία 5 – 6 ετών

  • Ονομάζει 6 βασικά χρώματα και 3 βασικά σχήματα
  • Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 3 μέρη
  • Κάνει ερωτήσεις με το «πως»
  • Απαντά λεκτικά στο «Γεια» και στο «Τι κάνεις;»
  • Χρησιμοποιεί παρελθόντα χρόνο και μέλλοντα κατάλληλα
  • Χρησιμοποιεί συνδέσμους
  • Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 13000 λέξεις
  • Ονομάζει τα αντίθετα
  • Ονομάζει διαδοχικά ημέρες της εβδομάδας
  • Μετρά ως το 30 μηχανικά
  • Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις
  • Χρησιμοποιεί προτάσεις με λεπτομέρειες
  • Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια ιστορία
  • Τραγουδά ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλει παιδικά ποιηματάκια
  • Επικοινωνεί εύκολα με ενήλικες και άλλα παιδιά

Ηλικία 6 – 7 ετών

  • Ονομάζει κάποια γράμματα, αριθμούς και νομίσματα
  • Τοποθετεί κατά σειρά αριθμούς
  • Κατανοεί το «αριστερά» και το «δεξιά»
  • Χρησιμοποιεί αυξανόμενα πιο σύνθετες περιγραφές
  • Απασχολείται με συζητήσεις
  • Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 20000 λέξεων
  • Χρησιμοποιεί προτάσεις 6 λέξεων περίπου
  • Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου
  • Απαγγέλει το αλφάβητο
  • Μετράει ως το 100 μηχανικά
  • Χρησιμοποιεί περισσότερα μορφολογικά σημάδια καταλλήλως
  • Χρησιμοποιεί κατάλληλα την παθητική φωνή